2.1 การแปรงฟัน
วางขนแปรง 45 องศา เฉียงเข้าหาเหงือก ขยับสั้น ๆ 8-10 ครั้ง ค่อย ๆ ขยับลงด้านปลายฟันและปัดทั่วทุกซี่ ทุกด้าน เป็นลำดับ โดยแปรงด้านนอก ด้านใน ด้านบดเคี้ยว และแปรงลิ้น
1) ฟันหน้า แปรงด้านในให้ขนานกับแกนฟันเน้นให้ถึงขอบเหงือก
2) ฟันหลัง วางแปรงเหมือนฟันด้านนอกเน้นให้ถึงขอบเหงือก
3) ด้านบดเคี้ยว แปรงลงในร่องฟัน
2.2 การทำความสะอาดซอกฟัน
1) ใช้ไหมขัดฟันหลังแปรงฟัน พันไหมด้วยนิ้วกลาง น้ำชี้ และน้ำโป้งคุมไหม
2) โอบรอบตัวฟันเป็นรูปครึ่งวงกลม ให้นิ้วชิดฟันขยับไปมาหน้าหลัง ขึ้นลง
3) ใช้แปรงซอกฟัน เน้นทั้งซอกฟัน และด้านข้างของฟันที่ติดกันเลือกขนาดขนแปรงให้เหมาะสมกับช่องว่าง
4) แปรงด้านที่ติดกับช่องว่างด้วยการเอียงแปรงหรือใช้แปรงกระจุกหรือใช้ผ้าก๊อซ
2.3 การทำความสะอาดสะพานฟัน
1) ทำความสะอาดสะอาดสะดานฟัน เน้นคอฟันที่รอยต่อระหว่างสะดานฟันและเหงือกทั้งด้านใกล้แก้มใกล้ลิ้น
2) ใช้ไหมขัดฟันร่วมกับ Floss threader หรือ Superfloss ทำความสะอาดระหว่างซี่ฟันของสะพานฟัน
3) ใช้ไหมขัดฟันทำความสะอาดใต้ซี่ฟันที่ทดแทนช่องว่างที่หายไป
4) ใช้แปรงซอกฟันให้ผ่านทั้งด้านข้างของตัวฟันและระหว่างซี่ฟัน
*** ทำความสะอาดช่องปากหลังทานอาหารอาจใช้น้ำยาบ้วนปาก (ฟลูออไรด์) เสริมลลดการทานอาหารจุบจิบ ตรวจช่องปากเป็นระยะ ***
2.4 การทำความสะอาดช่องปากในผู้ป่วยจัดฟัน
1) การแปรงฟัน
– แปรงใกล้ขอบเหงือก
– แปรงเหนือลวด
– แปรงบนลวด
– แปรงใต้ลวด
2) ไหมขัดฟัน ซูเปอร์ฟลอส
– ใช้ปลายเส้นที่มีความแข็งแทงผ่านช่องว่างระหว่างฟันกับลวดจัดฟัน
– ดึงเส้น Superfloss ให้ผ่านลวดจัดฟันจนให้ถึงระยะของ Superfloss ที่มีลักษณะคล้ายฟองน้ำจนมาถึงลวดจัดฟัน หรือบริเวณเครื่องมือจัดฟันที่เราต้องการทำความสะอาด เช่นบริเวณเบรคเก็ต
– ใช้ส่วนของฟองน้ำทำความสะอาดลวดจัดฟัน โดยการขยับไป-มา
– สามารถขยับเส้น Superfloss บริเวณฟองน้ำไปเรื่อยๆในตำแหน่งถัดไปที่ต้องการทำความสะอาด
– ส่วนของเส้น Superfloss ที่มีลักษณะบางเหมือนไหมขัดฟันทั่วไปจะใช้ทำความสะอาดด้านข้างของฟัน ซอกฟัน และร่องเหงือกตามลักษณะของการใช้ไหมขัดฟันปกติ
– ทำตามคำแนะนำทั้งหมดในตำแหน่งอื่นๆของช่องปากทั่วทั้งบริเวณที่จัดฟัน แบรคเก็ต และบริเวณซอกฟัน
– แนะนำให้ใช้ไหมขัดฟัน Superfloss ทุกวัน อย่างน้อย 1 ครั้ง ก่อนแปรงฟันตอนเย็น จะช่วยลดการเกิดคราบเศษอาหารและเชื้อแบคทีเรียได้
3) การใช้แปรงซอกฟัน
– เลือกขนาดของแปรงซอกฟันให้เหมาะกับซี่ฟันแต่ละบุคคล
– สอดแปรงเขาไปใต้ลวดจัดฟัน ระหว่างซอกฟันเบา ๆ
– วางแปรงให้ชิด หรือแนบไปกับผิวฟันระหว่างฟันที่ติดกันสองซี่
– ขยับแปรงเบา ๆ ในลักษณะขึ้นลง 4-5 ครั้ง ต่อ 1 ซอกฟัน
– เริ่มทำความสะอาดจากฟันบนหลังสุด จากด้านซ้าย หรือขวาก่อนก็ได้ ตามความถนัดของแต่ละบุคคล และเมื่อทำความสะอาดฟันบนเสร็จ ก็เริ่มทำความสะอาดฟันล่างต่อ โดยทำลักษณะเช่นเดียวกัน
– ระวัง ไม่ควรใช้แรงในการทำความสะอาดฟันที่มากเกินไป เพราะอาจทำอันตรายต่อเหงือก และฟันได้ อาจทำให้เหงือกร่นได้ด้วยถ้าใช้ไม่ถูกวิธี
– ควรล้างขนแปรงให้สะอาดทุกครั้งหลังใช้เสร็จ
– เปลี่ยนขนแปรง เมื่อขนแปรงเริ่มหลุด หรือเริ่มเสียรูปทรง หรือมีลักษณะขนแปรงที่บาน
– เมื่อล้างทำความสะอาดเสร็จแล้ว ควรวางแปรงให้ลักษณะตั้งด้ามแปรงขึ้น และปล่อยให้ขนแปรงแห้ง ไม่ชื้น
– หากมีฟันบางตำแหน่งห่างก็สามารถใช้แปรงซอกฟันทำความสะอาดบริเวณซอกฟันที่ห่างได้ โดยให้เลือกขนาดของขนแปรงให้เหมาะกับช่องว่างนั้น ๆ โดยถ้าหากมีช่องว่างระหว่างฟันมีเพียงเล็กน้อยมาก ๆ ก็ไม่ควรที่จะใช้แปรงซอกฟันในการทำความสะอาด ให้ใช้ไหมขัดฟัน หรือ superfloss ทำความสะอาดแทน เพื่อป้องกันแรงจากแปรง และขนแปรงทำให้เหงือกร่น หรือเป็นอันตรายต่อเหงือก และฟันบริเวณนั้นได้